Onverbiddelijke talentenscout: de Red Bull-loopbaan van Helmut Marko

Helmut Marko heeft na 21 jaar afscheid genomen van Red Bull. De topadviseur geldt als één van de grondleggers van het succes van de Oostenrijkse renstal. Als talentenscout gaf hij talloze veelbelovende rijders een kans in het opleidingsprogramma van het team, waaronder meerdere grote Formule 1-coureurs. Tijd voor een terugblik op de Red Bull-loopbaan van Helmut Marko, de man die Max Verstappen naar de Formule 1 haalde.

Helmut Marko was begin jaren ’70 zelf actief in de Formule 1. Tijdens de Franse GP van 1972 kwam er echter abrupt een einde aan zijn carrière. Een opspringende steen trof het vizier van de toen 32-jarige coureur en maakte hem blind aan zijn linkeroog. Gedoemd om de autosport vanaf de zijlijn te volgen, nam Marko het op zich om andere rijders te begeleiden. In 1989 richtte hij team RSM Marko op en nam hij deel aan de Formula 3000-klasse. Dit trok de aandacht van Red Bull-topman en mede-Oostenrijker Dietrich Mateschitz. Laatstgenoemde wilde de autosport gebruiken om zijn energiedrankjes te promoten en stelde Helmut Marko aan als adviseur. Zo werd RSM Marko omgevormd tot het Red Bull Junior Team.

In 2005 werd Red Bull niet langer sponsor, maar teameigenaar in de Formule 1. Het worstelende Jaguar-team werd opgekocht en Red Bull Racing was een feit. De Britse Christian Horner werd aangesteld als teambaas, maar Helmut Marko bleef aan als belangrijkste adviseur en vertrouwenspersoon van Mateschitz. Marko had veel inspraak in het contracteren van coureurs en was niet bang om veelbelovende talenten versneld een kans te geven in de koningsklasse. Dat gebeurde via Toro Rosso, voorheen Minardi, het zusterteam van de Oostenrijkers.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Met Sebastian Vettel haalde Helmut Marko voor het eerst een toekomstig wereldkampioen in huis. De Duitser werd voor zijn debuut uitgeleend aan BMW Sauber, maar werd al snel teruggeroepen naar Toro Rosso en later Red Bull. Vettel werd in 2010 de jongste wereldkampioen ooit in de Formule 1; de opleidingsschool van Helmut Marko bleek een succesformule. Tussen 2011 en 2013 won hij nog driemaal de titel, terwijl Red Bull vier keer op rij het constructeurskampioenschap claimde.

In Max Verstappen vond Helmut Marko de opvolger van Vettel. De Nederlander maakte geen deel uit van het juniorteam, maar had wel furore gemaakt in de opleidingsklassen. Marko erkende zijn talent en garandeerde hem in 2015, op 17-jarige leeftijd, een plekje bij Toro Rosso. In 2016 erfde Verstappen het Red Bull-stoeltje van Daniil Kvyat en dat heeft hij tot op heden niet afgestaan. De Nederlander excelleerde en won tussen 2021 en 2024 nog eens vier titels voor het hoofdteam.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Een geschikte teamgenoot vinden voor Verstappen bleek een lastige opgave. Daniel Ricciardo koos in 2019 het hazenpad, waarna Red Bull en Helmut Marko in rap tempo meerdere talenten de revue lieten passeren. Pierre Gasly en Alex Albon sneuvelden als eersten. Routinier Sergio Pérez hield het langer vol, vermoedelijk omdat teambaas Christian Horner hem een hand boven het hoofd hield; Marko zou liever een jong talent hebben ingezet. Naar verluidt leidde het tot spanningen tussen beiden. Dit jaar kreeg Liam Lawson twee Grands Prix de kans, alvorens hij werd vervangen door Yuki Tsunoda. Volgend jaar krijgt Verstappen gezelschap van Isack Hadjar. De snelle coureurswissels zorgden geregeld voor kritiek op Marko’s aanpak.

In 2024 kwam zijn positie al onder druk te staan door het schandaal rondom Horner. De teambaas werd beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag, wat leidde tot een breuk tussen het Oostenrijkse kamp van Marko – met opvolger van Dietrich Mateschitz, Oliver Mintzlaff – en de Thaise grootaandeelhouders. Verstappen benadrukte herhaaldelijk zijn loyaliteit aan de topadviseur en koppelde zijn eigen toekomst aan die van Marko. Uiteindelijk kreeg Horner in juli van dit jaar de zak. Zijn vervanger, Laurent Mekies, bracht rust in de tent, maar wil tegelijkertijd vernieuwen binnen het management. Hét moment voor Marko om zijn taken op 82-jarige leeftijd neer te leggen.