Prins Birabongse Bhanudej Bhanubandh, kortweg prins Bira, won in 1948 de allereerste autorace op het circuit van Zandvoort. In de aanloop naar de Dutch GP in Zandvoort brengen we een portret van deze kleurrijke Thaise prins, die aanvankelijk liever beeldhouwer wilde worden en een kunstopleiding volgde.
Onderstaand verhaal verscheen in een eerdere editie van FORMULE 1 Magazine. Vandaag deel 1, morgen volgt deel 2.
“Eén ogenblik laaide het vuur in de donkere ogen van prins Bira feller op, één ogenblik boog hij zich dieper, geconcentreerder over het trillende stuur van zijn geel-blauwe Maserati, sneller, gedurfder dan ooit zweepte de wagen door de haarspeldbocht in de hoek van Tarzan. Zijn prinselijk rennersbloed begon te koken.”
Aldus begint in De Arnhemsche Courant het gloedvolle verslag van de allereerste autorace op het circuit van Zandvoort in 1948. Prins Bira werd uiteindelijk de winnaar. Wie was deze man met prinselijk rennersbloed?
De allereerste autorace op het circuit van Zandvoort wordt verreden op 7 augustus 1948. Zo’n 60.000 toeschouwers bezoeken de ‘Prijs van Zandvoort’, die wordt gewonnen door B. Bira. Zijn volledige naam: Prins Birabongse Bhanudej Bhanubandh. Een paar dagen eerder hebben de kranten zijn aankomst op Schiphol (met zijn privévliegtuig) al gemeld, want prins Bira is een echte Koninklijke Hoogheid: een neef van de koning van Siam. Siam? Siam kennen we tegenwoordig niet meer. In feite was de naam van het land al in 1939 veranderd in Thailand. Prins Bira is dus de eerste Thaise autocoureur die naam maakt. Hij komt zelfs uit in de Formule 1. Pas in 2019 is Alex Albon de tweede Thai in de hoogste klasse.
Studeren in Cambridge
Prins Bira werd geboren in 1914. Hij is de kleinzoon van een van de befaamdste koningen van Siam: Koning Mongkut. Al op jonge leeftijd, in 1927, vertrekt de prins voor zijn opleiding naar Engeland. Daar komt hij onder de hoede van zijn oudere neef, prins Chula Chakrabongse. Na een paar jaar Eton College moet Bira gaan studeren in Cambridge. Het ligt hem niet, hij wordt liever beeldhouwer en begint een kunstopleiding. Maar eigenlijk heeft hij nog een grotere passie: racen. Op zijn achttiende krijgt hij een auto van neef Chula.
Dankzij erfenissen in zijn tak van de koninklijke familie beschikt Chula over een enorm fortuin, en hij doet niets liever dan zijn neefje in de watten leggen. Drie jaar later debuteert Bira als coureur. Zijn eerste race rijdt hij op Brooklands in een Riley Imp. Het smaakt naar meer, dus Chula begint een renstal: White Mouse Racing. Kunstenaar Bira schilderde op al zijn auto’s een witte muis, dankbaar verwijzend naar Chula’s koosnaam: kleine muis. Er worden twee gloednieuwe ERA’s aangeschaft, echte racewagens, die door Bira Remus en Romulus worden genoemd, naar de mythische stichters van Rome. Een latere ERA noemt hij Hanuman, naar een Hindoe-godheid.
White Mouse Racing
Met hun exotische verschijning en het onleesbare Thais op hun pitborden trekt White Mouse Racing veel bekijks. En belangrijker: Bira wint races. Zoals de Coupe du Prince Rainier in 1936, een race in het voorprogramma van de Grand Prix van Monaco. Een fikse crash in Rheims weerhoudt hem niet: een week later finisht hij als derde in Albi. De Britse pers is enthousiast. Bira en Chula beginnen met voorbereidingen voor een Grand Prix in Thailand, maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog valt het racen stil.
Kort na de oorlog pakt Bira het racen weer op. In 1946 wint hij de Ulster TT met Hanuman II. Met zijn eigen Maserati 4CL, genaamd Romeo, wint hij de Grand Prix des Frontiéres in het Belgische Chimay. Deze Maserati laat Bira door de British Racing Drivers Club verschepen naar Zandvoort voor de openingsrace op het nieuwe circuit.
Enige niet-Brit
De organisatie van die race is geheel in handen van de BRDC, zij beschikken immers over de connecties en de middelen om een mooi deelnemersveld aan de start te krijgen. Eenentwintig inschrijvingen zijn er, met ervaren Britse racehelden als Reg Parnell, Roy Salvadori en Duncan Hamilton. De enige niet-Brit is Bira.
Het wagenpark bestaat uit opgelapt vooroorlogs materieel: Alfa’s, Maserati’s, een paar Bugatti’s en een hele vloot Engelse ERA’s. Op donderdag en vrijdag wordt er geoefend, zaterdag is de race. Even lijkt Bira de race te moeten missen, nadat hij op hoge snelheid per ongeluk heeft teruggeschakeld, maar met hulp van concurrent Parnell, die ook een Maserati rijdt, wordt de versnellingsbak gerepareerd. Kom daar nog maar eens om.
Morgen volgt deel 2 van het verhaal over prins Bira, de eerste winnaar van Zandvoort.
Lees hier alles over de Dutch GP in Zandvoort
De nieuwste editie van FORMULE 1 Magazine is uit! Haal ‘m nu in de winkel of bestel ‘m online, met gratis bezorging in heel Nederland.