Formule 1 gaat deze winter twintig jaar terug in de tijd en blikt terug op 1996. In dit laatste deel de seizoensfinale op het Japanse Suzuka, waar de titelstrijd beslist wordt.

Best of friends before the race. Let's have a clean fight. Damon Hill (GBR) right and team mate Jacques Villeneuve (CDN) shake hands. Japanese Grand Prix, Suzuka, 13th October 1996

Teamgenoten en titelrivalen Villeneuve en Hill wensen elkaar succes.

De race
Met een voorsprong van negen punten gaat kampioenschapsleider Damon Hill de laatste race van 1996. De Engelsman heeft het hele seizoen de leiding in het WK in handen gehad, maar het kan raar lopen in de Formule 1, dus Hill weet dat hij er nog één keer vol voor moet gaan. Wat in ieder geval rust geeft is dat hij in de week voor de Grand Prix van Japan eindelijk duidelijkheid heeft over zijn toekomst. Hill ruilt Williams, dat niet met hem verder wil, in 1997 in voor Arrows. Een team dat in 1996 slechts één punt scoort, maar waar de nieuwe teambaas- en eigenaar Tom Walkinshaw grootse plannen voor heeft. Dan misstaat een wereldkampioen in de gelederen uiteraard niet. Bridgestone-banden en een met alle respect wat minder hoopgevende motordeal met Yamaha maken het plaatje compleet, terwijl Pedro Diniz het feestje mag betalen in ruil voor het tweede racezitje.

Op het circuit van Suzuka is het op zaterdag desondanks Hills titelrivaal en teamgenoot Jacques Villeneuve die in het titelgevecht de eerste klap uitdeelt. Hij pakt de pole, maar met negen punten achterstand en tien punten voor een zege – terwijl Hill als tweede start, wat hem aan de finish zes punten zou opleveren -blijft kampioen worden een long shot. Villeneuve houdt echter vertrouwen. Niet vreemd voor iemand die ooit de Indy 500 won na eerder in de race twee ronden achter te hebben gelegen.

Jacques Villeneuve(CDN) Williams FW18 makes a move on Irvine at the chicane and gets it all wrong Japanese Grand Prix, Suzuka, 13th October 1996

Niet elke inhaalactie van Villeneuve lukt.

Op zondag, racedag, start Villeneuve slecht. Hij verliest de leiding niet alleen aan Hill, maar moet ook nog vier andere coureurs voor zich dulden. Villeneuve komt nog wel wat naar voren, maar niet verder dan P4 na zijn tweede stop. Dat is niet genoeg en alle hoopt vervliegt als het rechter achterwiel van zijn auto vliegt. Villeneuve’s race eindigt zo in het grind, waaronder hij zijn titeldroom aldus kan begraven.

Koploper Hill is dan al kampioen en krijgt dat ook over de boordradio te horen. “Dat was ongelofelijk en heel apart. Ik probeerde het uit mijn hoofd te zetten, want wilde met op het winnen van de race concentreren.” Dat lukt Hill, die zo zijn achtste overwinning van het jaar behaalt en in stijl naar de titel gaat. “Ik draag deze overwinning en titel op aan Williams. Dit is een mooi afscheidscadeau voor iedereen, als dank voor alle steun dit jaar. Het is geweldig om – eindelijk – kampioen te zijn”, geniet de coureur die het in 1994 en 1995 met de tweede plek moest doen met volle teugen.

I've done it !! Damon Hill(GBR) Williams FW18, 1996 World Champion Japanese Grand Prix, Suzuka, 13th October 1996

Na in 1994 en 1995 naast de titel te hebben gegrepen, is Hill in 1996 eindelijk wereldkampioen.

Wat Hills titel extra bijzonder maakt is dat hij de eerste zoon van een wereldkampioen is die ook een titel pakt. Vader Graham deed dat in 1962 en 1968, dus Hill loopt er nog eentje achter. Dat hij zijn titel in 1997 met succes kan verdedigen en op gelijke hoogte kan komen, wordt ronduit betwijfeld, maar dat mag de feestvreugde voor de aimabale Brit niet drukken. Teamgenoot Villeneuve had ook al zo’n beroemde vader. Gilles Villeneuve wist echter nooit kampioen te worden. Zoon Jacques lukt dat in zijn eerste seizoen dus ook niet, maar heeft ervan genoten het hele jaar om de titel te strijden en zijn visitekaartje afgegeven. Daarnaast weet Villeneuve natuurlijk dat het er met een Williams – Renault goed uitziet voor volgend jaar, want in 1996 was de combinatie dominant.

Mika Hakkinen(FIN) Mclaren MP4-11 leads Schumacher Japanese Grand Prix, Suzuka, 13th October 1996

Häkkinen voor Schumacher, aan de streep zijn de rollen omgedraaid.

Villeneuve zal desondanks dan wel het nodige te duchten krijgen van Michael Schumacher en Ferrari, is de tendens. Voor Ferrari was 1996 met drie zeges al een stuk beter seizoen dan 1995 en het was zoals Schumacher herhaaldelijk benadrukte sowieso een opbouwjaar. “We hebben ons doel dus ook bereikt, met mijn derde plek in het WK en de tweede plaats bij de constructeurs”, verwijst Schumacher naar hoe de Scuderia zijn oude team Benetton bij de teams door zijn tweede plek in Japan nog heeft ingehaald.

Wat speelt er verder?
De overstap van Damon Hill naar Arrows komt als een donderslag bij heldere hemel. De Brit werd aanvankelijk helemaal niet met het team in verband gebracht en leek voorbestemd naar Jordan te gaan. Door Hills keuze voor het team van Tom Walkinshaw, vallen in de weken na de Grand Prix van Japan de resterende puzzelstukjes van de rijdersmarkt op hun plaats. Rubens Barrichello verlaat Jordan en gaat naar Stewart, dat tevens Jan Magnussen strikt. Jordan probeert dan eerst Nigel Mansell tot een comeback te verleiden, maar gaat in januari (!) uiteindelijk toch voor Giancarlo Fisichella.

Op het motorfront laat Honda weten dat 1998 te vroeg komt. De Renault-teams Williams en Benetton moeten dus iets anders bedenken voor wanneer Renault eind 1997 de Formule 1 verlaat. Wat niet helpt is dat een instap in 1998 ook voor BMW geen optie is.

Adrian Newey and Patrick Head(GBR) Williams Technical Director, right. All smile with a guarenteed championship Portugese GP, Estoril, 22 Septemeber 1996

Newey (links) verlaat Williams eind 1996.

Naast een drukke rijders- en motormarkt, zijn er ook flink wat technici die van team wisselen. Adrian Newey wil weg bij Williams en naar McLaren. Het leidt tot een rechtszaak tussen Williams en Newey, die de werkzaamheden staakt, maar uiteindelijk pas in augustus 1997 voor McLaren aan de slag mag. Een andere zaak speelt tussen Arrows-teambaas Tom Walkinshaw en Ross Brawn, die Benetton eind 1996 al heeft ingeruild voor Ferrari. Walkinshaw zegt een persoonlijke, eerder getekende, deal te hebben met Brawn. Van de zaak wordt later echter weinig meer gehoord en Brawn blijft gewoon bij Ferrari. Hij krijgt daar al spoedig gezelschap van Rory Byrne, ook afkomstig van Benetton. Ze worden bij Ferrari herenigd met een oude bekende: Michael Schumacher, van wiens dream team ze deel uitmaakten toen hij in 1994 en 1995 kampioen werd met Benetton.

En Verstappen?
Twaalf uitvalbeurten, vier races uitgereden en één punt. Dat is de tegenvallende oogst van Jos Verstappen na zijn 1996 met Arrows. Een jaar dat hoopvol begon maar steeds slechter werd, eindigt in Japan zonder enige glans. Verstappen is in de kwalificatie zeventiende. Het enige goede daaraan is dat hij in alle kwalificaties sneller is geweest dan teamgenoot Ricardo Rosset. Een goede start, maar matige strategie, brengt de Nederlander P11 aan de streep: “Maar het was in elk geval fijn de finish weer eens te halen.”

Verstappen rijdt in Japan zijn (voorlopig) laatste race voor Arrows.

Wat zijn toekomst betreft is de transfer van Damon Hill naar Arrows ook voor Verstappen een verrassing. De Limburger en manager Huub Rothengatter zijn in Monza, bij de veertiende race, mondeling akkoord met Arrows-teambaas Tom Walkinshaw, maar willen pas tekenen als Arrows ook een motordeal heeft. Dan tovert Walkinshaw Hill en vervolgens ook Pedro Diniz uit de hoge hoed en is het gedaan.

In de winter valt Stewart ook af. Jordan flirt wel weer met Verstappen, maar serieus wordt het niet. Het gaat dan tussen Sauber en Tyrrell, twee teams waar Verstappen eerst niet mee in verband werd gebracht, maar nu zijn redding kunnen zijn. Of ligt er toch nog elders een kans? Kortstondig doet in de Nederlander pers het gerucht de ronde dat Benetton-teambaas Flavio Briatore toch wil breken met Jean Alesi, terwijl de Fransman zou denken aan een transfer naar Jordan. Een maand na afloop van het seizoen besluiten Benetton en Alesi gewoon met elkaar verder te gaan, waardoor een terugkeer naar Benetton, waar hij in 1994 debuteerde, er niet in zit voor Verstappen.

Jos Verstappen (NED) Tyrrell Ford 025 retired from the race on lap 46 with engine failure. Formula One World Championship, Rd9, British Grand Prix, Silverstone, England, 13 July 1997.

Verstappen tekent voor 1997 bij Tyrrell.

Van Sauber heeft Verstappen dan ook al ‘nee’ te horen gekregen. De Zwitsers sluiten een motordeal met Ferrari en daar hoort bij dat Ferrari’s testrijder Nicola Larini een zitje krijgt. Als gevolg van al deze machinaties, wordt het dus Tyrrell – Ford voor Verstappen in 1997. Het nieuws wordt op 29 november bekendgemaakt. Teambaas Ken Tyrrell ziet het helemaal zitten: “Want voor een team zijn goede coureurs het belangrijkste onderdeel en wij hebben nu een goed duo”, verwijst hij naar Verstappen en de eveneens hoog aangeschreven Mika Salo. Verstappen is ook blij met de deal en verwacht een beter seizoen tegemoet te gaan. “Tyrrell heeft als team veel mogelijkheden. Ze wilden me ook echt graag hebben, zoals ze wel duidelijk hebben gemaakt, en dat is ook wel wat waard.”