Wie Nyck de Vries als coureur en als persoon de afgelopen jaren meemaakte in welke raceklasse dan ook, zag in alles zijn perfectionisme terug. Orde en regelmaat sloegen de klok. In zijn dagelijks leven. In zijn huis. In zijn voorbereiding. En in zijn racen. Het leidde mede tot de prestaties die hem een plek in de Formule 1 bezorgden. Maar het zat hem ook in de weg in de (te) korte tijd die hij kreeg.

Had hij vaker vrijuit moeten gaan rijden dit seizoen? Zeker, al hoe makkelijk dat ook is om te zeggen. Kijk naar zijn invalbeurt bij Williams vorig jaar: geen tijd voor druk, voor nadenken; nee, instappen en gaan met die banaan. Met een prima kwalificatie en puike race tot gevolg. En daarmee was de interesse van Alpine, Williams en AlphaTauri voor een plek in de F1 gewekt.

Vrijuit racen deed hij ook in de Formule E, waar niemand van hem eiste dat hij wereldkampioen zou worden. En dat lukte, juist in zijn tweede jaar, na gewenning in zijn eerste jaar. En nog een voorbeeld: vrijuit racen kon De Vries ook altijd in het WEC in zijn tijd bij Racing Team Nederland. Gemoedelijk team, tijd voor ontspanning ook; hij leerde er van bijvoorbeeld collega Giedo van der Garde ook om de teugels eens wat vaker te laten vieren. Gevolg: De Vries presteerde top.

Kortom: vrijuit racen deed en doet hem altijd goed. Even weg van dat perfectionisme, al is de andere kant van het verhaal dat juist die eigenschap hem ook veel bracht de afgelopen jaren. Maar… alles waar ‘te’ voor staat, is niet goed. En ‘te perfectionistisch’ is dus ook niet goed. Want wie perfectionistisch is, is ook zelfkritisch.

Het kon altijd beter

 “Misschien heb ik wel teveel zelfkritiek”, erkende de coureur uit Sneek de afgelopen jaren meermaals in onze gesprekken. Zoals afgelopen mei, in Monaco, zijn woonplaats. Daar klonk het desgevraagd voorafgaand aan de plaatselijke Grand Prix dat hij de druk voelde omtrent zijn plek bij het team, maar vooral omdat hij zichzelf nu eenmaal veel druk oplegt om het beter te doen.

Wie hem sprak in de opstapklassen de afgelopen jaren, merkte dat al. Een puike overwinning? “Blij mee, maar niet te lang bij stilstaan: nu moeten we het doortrekken.” Een paar mooie inhaalacties en daardoor een podiumplaats? “Heel tevreden over, maar we moeten kijken hoe we kunnen winnen.”

Conclusie: altijd kon het naar eigen zeggen nóg beter. Prima natuurlijk, jezelf willen verbeteren en het aller-, allerhoogste nastreven. Maar het zorgde er soms ook voor dat hij veel teveel druk op zichzelf legde. Zoals bij PREMA in de Formule 2 in 2018, toen hij kampioen móest worden van het team. Maar óók van hemzelf. En toen het team fouten maakte, vond De Vries vooral dat hij het dan zelf nog beter had moeten doen. Alleen, zie daar: eenmaal bevrijd bij ART, vrijuit racend – daar heb je het weer – werd hij wél kampioen.

(Tekst gaat door onder de foto)

vrijuit racen
Exit bij AlphaTauri na slechts een paar maanden, meer tijd bleek Nyck de Vries in de Formule 1 niet gegund. (Motorsport Images)

Valkuil

Vrijuit racen dus, dat ook bij zichzelf willen toelaten. Hij viel in een eigen valkuil. Bij AlphaTauri lukt het De Vries namelijk nimmer, terwijl juist alles er op voorhand op wees dat het daar kon. Maar laten we wel zijn: het blijkt een auto van niks, dat zie je ook aan de manier waarop de meer ervaren (en snelle) Yuki Tsunoda ermee worstelt. De druk stond er echter vol op bij De Vries vanaf het begin, het team haalde hem naar eigen zeggen als ervaren coureur en riep dat ook tegen wie het maar wilde horen. Hij moest het team gaan leiden – een achteraf veel te grote druk die op hem werd gelegd.

De Vries, perfectionistisch als hij is, voelde de verantwoordelijkheid binnen het team. Teveel, zo bleek. Dat brengt ons terug bij het perfectionisme, de zelfkritiek en de druk die hij daarmee op zichzelf legt. Goede eigenschappen, maar niet als het ten koste gaat van vrijuit racen. En dat ging het. De vele publiekelijke kritiek zoals van bijvoorbeeld Dr. Helmut Marko hielp overigens niet en geeft te denken, maar de al door De Vries zelf toegegeven fouten hielpen zijn zaak evenmin.

En nu?

Toch had hij natuurlijk meer tijd moeten krijgen, ietsje op z’n minst. Maar: termen zoals toch, als, indien, mits, maar, welllicht en dergelijke: het telt allemaal niet in de topsport in het algemeen en de F1 in het bijzonder. Ja, het had allemaal anders kunnen lopen voor De Vries. Maar woensdag was het dan einde verhaal voor hem bij AlphaTauri. En zit het Formule 1-avontuur er na jaren van hard werken er al binnen een paar maanden weer op. “Gewogen en te licht bevonden”, aldus een bron. “Hard, maar ook dit is F1”, aldus een ander.

En nu? Het is zeer de vraag of er ruimte en wil is bij andere F1-teams om De Vries een kans op sportieve revanche te bieden. Een terugkeer naar het langeafstandsracen is logischer, topteam Toyota wilde hem afgelopen seizoen al inzetten. Maar ook bij een Indycar-test maakte De Vries al eens indruk. En in de Formule E zal ook heus altijd een plek zijn voor de voormalig wereldkampioen in die klasse. Maar wat hij ook gaat doen, het advies laat zich raden: minder kritisch, meer vrijuit racen. Niks meer, niks minder.