In 2015, zes jaar na zijn aftreden als FIA-president, stond de inmiddels overleden Max Mosley FORMULE 1 Magazine typisch welbespraakt te woord over zijn nalatenschap als hoofd van de autosportbond. Mosley verwierf veel aanzien als de man die auto’s en autosport veiliger maakte, maar zijn naam raakte bezoedeld te midden van een seksschandaal met Nazi-tintjes. Een boeiend gesprek over Formule 1, veiligheid, Hitler en dames van plezier.
Lees ook: Oud FIA-baas Max Mosley (81) overleden
Het interview, gehouden in Mosley’s karakteristieke Londense huis om de hoek van warenhuis Harrods, vond plaats naar aanleiding van de publicatie van zijn autobiografie Formula 1 and beyond. Mosley, destijds 75, verwelkomde FORMULE 1 Magazine met zijn kenmerkende Britse beleefdheid en was net als in zijn autobiografie een open boek: “You’re welcome to ask anything, dear. Het ergste dat kan gebeuren, is dat ik zeg: wow, dit beantwoord ik niet.”
Toch spreekt Mosley honderduit. Ook over gevoelige onderwerpen, zoals dat zijn ouders voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken waren bij de Britse Fascistische Partij. En niet zomaar: Adolf Hitler was eregast op het huwelijk van Oswald en Diana Mosley. Max Mosley werd zelf in 1940 geboren, groeide op met thuis een ingelijste foto van Hitler op de schouw. “Al waren mijn ouders, vooral mijn moeder, ook bevriend met Winston Churchill. We kenden dus zowel Churchill als Hitler, maar voor een kind is dat niet gek. Je doet en volgt alles wat je ouders doen; daar ga je pas over nadenken en het wellicht in twijfel trekken als je andersdenkenden ontmoet.”
Lees ook: Weblog: Op huisbezoek bij Max Mosley
Vechten met Graham Hill
De associatie weerhoudt Mosley er als hij opgroeit toch van zelf de politiek in te gaan. In plaats daarvan, wordt hij advocaat. Al is het de autosport waar Mosley werkelijk aan verslingerd is. Hij racet in Engeland op amateurniveau, maar probeert het in de jaren zestig ook in de Formule 2 en zelfs een Formule 1-race die niet voor het kampioenschap telt. “Op een gegeven moment besefte ik dat ik niet het talent had om de top te bereiken.” Het hoogtepunt uit zijn vrij korte carrière? “Mijn eerste Formule 2-race. Er deden allemaal Formule 1-coureurs mee, onder wie drie wereldkampioenen. Mijn deelname was volkomen misplaatst, hoewel ik erin slaagde Graham Hill in te halen. Dat kwam doordat het een natte baan en een gekke race was, maar ik deed het toch maar mooi.”
(tekst loopt door onder de foto)
In de jaren zeventig duikt Max Mosley op in de Formule 1. Niet als coureur, maar mede-teameigenaar. Van March, waar hij zich onder meer bezighoudt met sponsorzaken en de contracten. March construeert ook auto’s en verkoopt die aan andere teams, maar Mosley wordt steeds meer richting de bestuurlijke kant van de Formule 1 getrokken. Mede dankzij goede vriend Bernie Ecclestone. Als Ecclestone in de jaren zeventig de baas wordt van de belangenorganisatie voor teams FOCA, wordt Mosley zijn rechterhand. Al komen ze een soort van tegenover elkaar te staan als Mosley bij de internationale autosportbond aan de slag gaat en in 1993 president wordt van de FIA.
Is de relatie met Bernie erg veranderd nadat jullie tegenover elkaar kwamen te staan?
Mosley: “Het was geen issue tot ik FIA-voorzitter werd. Vanuit Bernies standpunt is dat ook wel te begrijpen. Als hij iets voorstelde en ik zei: nee, dat kunnen we niet doen, baalde hij van mij. We hebben onze conflicten gehad. Hij wilde eigenlijk over alles de baas spelen.”
Voorvechter voor veiligheid
Als FIA-topman, ontpopt Mosley zich na de dood van Roland Ratzenberger en Ayrton Senna in 1994 ook tot voorvechter van de veiligheid in de Formule 1.
Hoe belangrijk was uw eerdere ervaring als coureur en teameigenaar in uw rol als FIA-voorzitter?
“Enorm. Door het runnen van March ken ik de basis van een racewagen en weet hoe die gemaakt wordt en werkt. Dat maakte het makkelijker in mijn FIA-rol om te doorgronden of iemand de waarheid sprak of niet. It was hard to bullshit me. En doordat ik zelf geracet heb, begrijp ik de coureurs ook.”
(tekst loopt door onder de foto)
Was 1994 uw zwaarste seizoen? Met Senna en Ratzenberger verloor u twee coureurs, de sport belandde in een crisis en zelfs de politiek bemoeide zich ermee.
“Het was vooral zo moeilijk omdat ik nog nieuw was in mijn rol. Er ontstond veel tegenstand en een anti-autosportbeweging, wat nog verergerde toen Karl Wendlinger twee weken later ernstig gewond raakte in Monaco. Vóór Imola gaf niemand een biet om de veiligheid en na Monaco zei men dat de sport verboden moest worden. Autofabrikanten maakten zich plotseling zorgen om hun raden van bestuur en aandeelhouders en de tegenstanders van deelname aan de Formule 1 meenden dat ze gelijk hadden gekregen.”
U zag kans gebruik te maken van de hysterie om flink wat veiligheidsmaatregelen erdoor te drukken.
“Er moest iets aan de veiligheid gedaan worden en in de paniek die er was kon je zo goed als alles doorvoeren. Wie zou je tegenspreken? Niemand had het lef. Maar het belangrijkste wat het opleverde was mijn vraag aan professor Sid Watkins (toenmalig medisch directeur van de Formule 1, red.) om te kijken wat overheden deden aan veiligheid. Schokkend genoeg was er nauwelijks research, ondanks de duizenden verkeersslachtoffers. Ik realiseerde me dat er een kans was dit breder te trekken en de veiligheid voor iedereen in een auto te verbeteren. Dat was het startsein voor de NCAP-crashtests (voor straatauto’s, red.). Wat we gedaan hebben voor de verkeersveiligheid heeft een enorm effect gehad en veel levens gered. Mensen lopen nu weg bij crashes die ze anders niet hadden overleefd. Dat geeft veel voldoening.”
U noemt uw werk als FIA-voorzitter fascinerend. Was het ook leuk?
“Eigenlijk allebei. Problemen interesseren mij en met oplossingen komen is erg bevredigend. Aan de andere kant gebeurde er elke dag wel iets vervelends, zodat ik elke dag geïrriteerd was. De FIA leiden is nog het beste te vergelijken met het bestieren van een ministerie of een klein land. Maar het feit dat je daadwerkelijk iets kunt bijdragen compenseert alle negatieve aspecten.”
SM-schandaal
In 2009 moest u aftreden vanwege het sm-schandaal dat sensatiekrant News of the World het jaar ervoor onthulde. Kunt u zich nog herinneren dat u de krant onder ogen kreeg met de kop: F1 boss has sick nazi orgy with 5 hookers?
“Nog heel duidelijk. Ik werd gebeld door Richard Woods (voormalig communicatiedirecteur van de FIA, red.), waarna ik naar een kiosk ging om de krant te kopen. Ik had mijn vrouw en kinderen veel uit te leggen, maar wist gelijk wat ik moest doen: het was oorlog. Mensen zijn bang voor de tabloids. Zelfs als je geld hebt, zullen je advocaten je ervan weerhouden een zaak aan te spannen omdat je dan opnieuw alle publiciteit over je heen krijgt. Dat is totaal verkeerd. En dus dacht ik bij mezelf: ik ga ze hoe dan ook terugpakken. De kosten en al die extra publiciteit konden me niet schelen. Ik wilde die journalisten per se in de getuigenbank hebben om aan te tonen dat ze leugenaars zijn. Ik zag het als mijn plicht, naast het feit dat ik het voor mezelf wilde doen.”
(tekst loopt door onder de foto)
Coureurs, autofabrikanten en zelfs Bernie Ecclestone verzochten u om af te treden. Heeft u dat teleurgesteld?
“Ik was heel verbaasd. Vooral Bernie is me erg tegengevallen. Nu zegt hij dat het de grootste fout is die hij gemaakt heeft. Als het nou iets veel ergers was: seks zonder toestemming of met kinderen… Hij hoeft het niet goed te keuren, maar ik zou nooit een vriend aanvallen die in moeilijkheden zit. Uiteindelijk was het gewoon seks en ik ben er een groot voorstander van om mensen hun ding te laten doen, zolang ze maar niemand kwaad of pijn doen.”
Wie u nu Googelt, krijgt verwijzingen naar het SM-schandaal en de dood van uw zoon te zien. Wat zou u graag willen dat er voorgesteld wordt?
“Max Mosley: what a nice man.”
Dit artikel is afkomstig uit FORMULE 1 Magazine nummer 16 en 17 van 2015. Dit is een bewerkte versie.
