De situatie rond het wel/niet onderzoeken en wel/niet straffen van Max Verstappen herinnerde ons weer even aan de journalistieke basisprincipes: haast je niet en wacht de officiële bevestiging af. Maar kan die officiële bron dan ook alsjeblieft iets voortvarender te werk gaan?

Tijdens de live-uitzending was het oordeel in onze redactionele appgroep al meteen eensgezind. Na de crash van Valtteri Bottas was er op de onboard van Sebastian Vettel duidelijk een gele vlag te zien. Hij ging van zijn gas af en verbeterde zich niet. Max Verstappen reed daarachter, was paars in sector 3 en verbeterde zich aanzienlijk. En dat mag niet. Hoe kan dit niet een straf zijn? Achteraf reageerden wij als FORMULE 1 nog wel te langzaam. Maar omdat het zo overduidelijk was, ging er toch wel iets aan gedaan worden, was de gedachte.

Lees ook: Hamilton keurt rijgedrag Verstappen af: ‘Rijders moeten signalen respecteren’

Ondertussen wordt Verstappen als polesitter geïnterviewd op de grid. Daarna volgt de officiële persconferentie waarin hij toegeeft dat hij niet van zijn gas is gegaan, terwijl hij wist van de crash. “We zijn Formule 1-coureurs, we weten toch waar we mee bezig zijn?” Je kon er op wachten, zijn uitspraken zorgen op sociale media voor outrage. Hoe kan Verstappen hiermee wegkomen?

Vanuit de wedstrijdleiding blijft het echter stil. Dan twittert onder meer BBC-journalist Jennie Gow dat er geen onderzoek volgt, “FIA tell me no investigation.” Ook F1-journalist Philip Horton twittert dat, “FIA has said that Verstappen slowed down in the mini-sector.” Als iemand Horton vraagt waar dat vandaan komt, antwoordt hij: “I asked Head of Communications.” Daarmee doelt hij naar alle waarschijnlijkheid op Tom Wood, dat is de man met de rode haardos die vaak door het beeld komt bij bijvoorbeeld de interviews en de persconferenties. Collega Eelco den Boer was ook op het Autódromo Hermanos Rodrígues: “Er is niets officieels naar buiten gebracht over het uitblijven van een onderzoek.”

Tekst gaat verder de foto

Waar het allemaal mee begon, de crash van Valtteri Bottas Foto: Motorsport Images

Het grote (giftige) gissen
Ondertussen breekt online de spreekwoordelijke pleuris uit. Wat sommige mensen soms uitkramen, is echt weer stuitend maar dat schijnt bij deze tijd te horen. Er zijn ook voices of reason, onze huiscolumnist Ho-Pin Tung bijvoorbeeld die er snel bij is. “Gele vlag was te zien op onboard van Vettel. Sector verbeteren onder geel is normaal gesproken een (grid)straf plus 2 penalty punten op licentie”, schrijft de coureur. “Tenzij aangetoond kan worden dat significant gelift werd.” Journalist/schrijver Jeroen Demmendaal ziet kort na de kwalificatie de bui ook hangen: “Tja jongens en meisjes, ik ben er wel uit. Dubbel geel plus paarse tijd in sector 3. Dit wordt gewoon een straf. Iedere andere beslissing zou klassenjustitie zijn. Sue me.”

Een screenshot van Verstappens mini-sector gaat rond. Het gele blokje (dat ook geel wordt als er één duizendste langzamer gereden wordt dan de snelle ronde daarvoor) is hét bewijs dat hij heeft ingehouden, wordt er betoogd. Dan is er nog de telemetrie van Verstappen waarop inderdaad te zien is dat hij van zijn gas gaat en zelfs flink remt. Na de finish welteverstaan, zo is ook duidelijk op Verstappens onboardbeelden te zien. En dat dit allemaal rondgaat is ook logisch.

Zolang er niets officieels wordt gecommuniceerd, gaat men natuurlijk zelf op zoek. Twintig minuten later, bijna anderhalf uur na de kwalificatie, volgt er alsnog de aankondiging dat er een onderzoek komt. Dat komt natuurlijk door Verstappens uitspraken op de persconferentie, een redenatie die nog steeds overeind staat als je veel media in de nasleep doorneemt. Résume: de kwalificatie was rond negen uur Nederlandse tijd klaar, de aankondiging van het onderzoek volgde iets na half 11. Het persbericht van de straf kwam nog eens twee uur later.

Verstappens mini-sector en telemetriegegevens. Foto: F1

Lees ook: Gridstraf Max Verstappen: pole position afgenomen na negeren gele vlaggen

Late verklaring
Gezien de overdaad aan bewijs, weiger ik te geloven dat Masi en zijn team zich hebben laten leiden door Verstappens quotes. Dat verklaarde Masi zelf tijdens zijn persmoment op zondagavond, die boodschap drong alleen niet echt meer door want hij zei het dus pas zondagavond. Waarom dit op zondagavond gebeurt, is mij in dit geval een raadsel. De wedstrijdleider zette uiteen hoe het proces naar de uiteindelijke straf verliep. “We keken wel degelijk direct naar de zaak-Verstappen, maar op dat moment was de toestand van Bottas belangrijker.” Alle begrip. En daarna moest Bottas’ auto zo snel mogelijk naar het team gebracht worden.

De techbarrier moest hersteld worden want met de Porsche Supercup stond er nog een raceonderdeel op het programma. Ook was er een kabel kapotgereden waarmee de elektronische gele vlaggen geactiveerd worden bij een dergelijk ongeluk. “Het was dus mijn taak om naar die plek te gaan om er zeker van te zijn dat alles in orde was.” Dat zou met alles wat er aan de hand was, toch ook anders geregeld kunnen worden, zou je zeggen.

Masi zegt ook dat het wat hem betreft duidelijk was dat de situatie een onderzoek rechtvaardigde, tot die conclusie kwam hij al toen hij de beelden en data had gezien, dat was volgens Masi voordat hij van Verstappens uitspraken hoorde. Voor een onderzoek moeten ook de coureurs gehoord worden en daarvoor is formeel een verzoek van de stewards nodig. Maar de stewards waren druk met het onderzoek naar een unsafe release door Toro Rosso (!) waardoor Daniil Kyvat en Daniel Ricciardo elkaar in de pits in de weg reden.

Lees ook: Masi benadrukt: ‘Uitspraken Verstappen niet de reden van onderzoek’

Veel ruis
Dus terwijl de zaak-Verstappen buiten door bleef etteren, waren de stewards naar beelden van Kvyat en Ricciardo aan het kijken. Ondertussen dacht de halve F1-wereld dat er geen onderzoek kwam, iets wat makkelijk voorkomen had kunnen worden. Er ging ontzettend veel tijd verloren, de uitkomst van het Kvyat/Ricciardo-onderzoek moest ook eerst nog officieel opgesteld en gecommuniceerd worden. ‘Statuten, reglementen’, zou een beroemd judoka zeggen.

En toen de straf daar uiteindelijk was, ging het schelden nog een tijdje door. “Leclerc is een jankerd”, “Hamilton een heilig boontje”, “Ferrari International Assistance” (gaap) etc. Het heeft decennia geduurd voordat er bij voetbal videobeelden werden gebruikt voor heikele beslissingen (toegegeven, met wisselend succes), tennis heeft hawk-eye, de NBA doet het ook – maar het gebeurt daar allemaal met een hoger tempo.

Kan de FIA alsjeblieft werken aan een sneller proces waarbij er ook met één mond gesproken wordt naar buiten toe? In Oostenrijk duurde het bijvoorbeeld ook lang maar was het tenminste meteen duidelijk wat er werd onderzocht. Het zou de transparantie goed doen. De online blinde woede zal er niet mee verdwijnen, maar laat ze dan in ieder geval boos worden over de feiten.