Voormalig Toro Rosso-engineer Pujolar: ‘Verstappen en ik zijn vrienden voor het leven’

Xevi Pujolar was als race-engineer bij Scuderia Toro Rosso het kompas waarop Max Verstappen bijna anderhalf jaar in de Formule 1 voer. Pujolar vond de samenwerking fascinerend. “Max wil de beste zijn, anders is hij niet gelukkig”, zei hij in 2017 in een interview met FORMULE 1 Magazine. 

 De Formule 1 ligt door de wereldwijde coronacrisis volledig stil. Het is wachten op nieuws van de FIA en de FOM, wanneer wordt er weer gereden? Tot die tijd doet FORMULE 1 een paar keer per week een greep in het rijke archief.

Het is even wennen om hem in de teamkleding van Sauber door het rennerskwartier te zien wandelen. Dat was het ook voor Xevi Pujolar zelf, na zijn vertrek eerder dit seizoen bij Toro Rosso. Over het hoe en waarom van de abrupte scheiding houdt hij zich op de vlakte. “Het was een bijzondere situatie”, lacht de Spanjaard, een zachtaardig en bescheiden mens, minzaam. “Ik denk dat het beter is niet in details te treden.”

Hechte band
Pujolar, bij de Zwitserse renstal ingehuurd als head of trackside engineering, voelt zich inmiddels thuis bij zijn nieuwe werkgever. “Ik geniet ervan. Het is een uitdaging deel uit te maken van een team dat wil terugkeren naar het oude niveau. En het is ook goed voor mijn loopbaan. Er wordt niet heel veel anders gewerkt dan bij Toro Rosso; de meeste Formule 1-teams opereren op dezelfde manier. Er was veel kritiek op Sauber, maar nu is alles weer redelijk normaal.”

Lees ook: Jos en Max Verstappen over hun hechte band, de kartjaren, roem en nog veel meer

De financiële injectie van de nieuwe eigenaar Longbow Finance, de tiende plaats in het constructeurskampioenschap en de miljoenenbonus die eraan vastzit hebben op de fabriek in Hinwil voor enige rust gezorgd. Net zoals bij Red Bull na de opmerkelijke transfer van Max Verstappen, die half mei plotseling werd weggeplukt bij Pujolar, tot verdriet van de technicus. “Natuurlijk begreep ik de beslissing wel”, vertelt hij, en het heeft de vertrouwensband ook geenszins geschaad. “Vanaf het begin hadden Max en ik een hechte band. De relatie was heel direct. We gingen vaak uit eten, praatten over veel meer dan alleen autosport.”

Ik wilde veel tijd met Max doorbrengen, bewust

Vanaf het moment dat hij de jongste Formule 1-coureur ooit onder zijn vleugels kreeg, investeerde Pujolar onnoemelijk veel uren in hem. Zowel op als naast de baan. Noodzakelijk, gelooft hij. “Ik wilde veel tijd met Max doorbrengen, bewust. Om hem en zijn vader Jos te begrijpen. Ik wilde er deel van uitmaken. Niet alleen ik trouwens, maar de hele groep engineers bij Toro Rosso die met Max werkte: een zeer hechte club mensen. We wilden voor zijn eerste seizoen vertrouwen in elkaar kweken en voelen.” Dat lukte snel genoeg. “Ik merkte vanaf het eerste moment dat Max me vertrouwde. Jos ook. Natuurlijk luistert Max veel naar zijn vader, omdat ze op het circuit en in hun leven zoveel tijd met elkaar hebben doorgebracht. Jos kent de Formule 1, weet veel van techniek en tactiek. Een goede relatie met hen was erg belangrijk voor mij. Toen die er eenmaal was, ging alles eigenlijk vanzelf.”

Volgens Pujolar was het een interessante uitdaging om een 17-jarige debutant, die in de autosport slechts één seizoen Formule 3 op zijn curriculum vitae had staan, binnen een halfjaar voor te bereiden op zijn entree in de koningsklasse. “We moesten veel dingen doen die we normaal niet hoeven te doen. Max vergde een andere benadering, was een speciaal project. Want stel je even voor: we gaan naar de eerste race in Melbourne, Formule 1, terwijl Max een jaar eerder nog in de karts reed. “We moesten alles gedetailleerd uitleggen: de benadering, wat hij precies moest doen. We moesten jaren van ervaring in zijn hoofd planten en dat in heel korte tijd. Alsof je een kind moet leren lopen.”

Lees ook: Rosberg: ‘Geluk grotere factor in verkort seizoen, Verstappens kansen stijgen’

‘Max begreep alles snel’
Dankzij de academische opleiding en Verstappens onbedwingbare informatiehonger stond er op 15 maart 2015 bij het veelbesproken debuut een goed geprepareerde tiener op de grid in Albert Park, weet Pujolar. “Max verteerde alle informatie die we hem gaven eenvoudig. Hij begreep het snel, ook doordat Jos in al die jaren zulk goed voorbereidend werk had gedaan. Soms hadden we lange besprekingen, waarin veel informatie werd overgedragen. Dan dacht je wel eens: oké, nu is hij het even kwijt. Maar dan luisterde Max nog steeds en deed vervolgens wat van hem werd verwacht. Als er al een probleem was, losten we het op. Ik vond het een genot met hem te werken.”

Toch bekent Pujolar dat het niet altijd pais en vree was. Er waren geregeld felle discussies. Een gevolg van karakters: de Verstappens staan bekend als zeer direct. “Als er iets verkeerd ging of als er een probleem met de auto was, dan hoorde je dat meteen. Want ze willen winnen. Een probleem moest meteen worden opgelost. En daarna: hup, verder. Vooruit.” Van zijn kant was Pujolar ook veeleisend. “Als er in mijn optiek iets met Max was of hij zich ergens kon verbeteren, vertelde ik hem dat. Ik ben heel direct, net als hij. ‘We moeten onze benadering veranderen. Gedraag je niet zo in de auto, want dat levert problemen op. Als je het beter wilt doen, moet je het zo of zo doen.’ Als ik zulke dingen vroeg of vertelde, luisterde Max. Zoals ik naar hem luisterde. Hij was niet koppig, wist dat dingen die ik zei nooit persoonlijk bedoeld waren.”

Zijn nu vrienden, een band voor het leven

“Soms was hij wel erg geïrriteerd als het niet ging zoals hij wilde. Vooral in het begin van het seizoen moest ik hem wel eens kalmeren. Max kan af en toe ongeduldig zijn, want hij wil de beste zijn, anders is hij niet gelukkig. Max houdt niet van tijd verspillen, hè. Als iets vandaag kan, wacht hij niet tot morgen. Hij wil het liefste vanaf dag een naar de top, maar dat kan niet altijd. Als je dat accepteert, kom je er wel.” Volgens Pujolar is Verstappen desondanks een “makkelijke jongen” om mee te werken. Met onderling respect en gemeenschappelijke interesses smeedden zij een band voor het leven.

Lees ook: Door de lens van Peter: Max en Alex wachten op niets in Melbourne

“We zijn nu vrienden. Max is een heel normale jongen en een geweldige persoonlijkheid. Hij vormt met Jos en Raymond (manager Vermeulen, red.) een perfect team. Buiten de baan is Max zoals ieder ander mens; hij zou je buurjongen kunnen zijn. Ik begreep hem, hij begreep mij. Ik heb lang niet zo’n coureur als hij gezien. De laatste keer was toen ik in de karts werkte, met Fernando Alonso. Voor mij was na de eerste wintertest meteen duidelijk hoe goed Max is. Als je met hem werkt, realiseer je je dat hij op een ander niveau zit. Alles gaat heel natuurlijk. Hij absorbeerde alle informatie en beng, beng, beng: voerde het meteen uit. Dan wordt alles een stuk gemakkelijker.”

‘Max en Fernando zijn mijn favorieten’

En toen kwam het moment dat Verstappen naar Red Bull ging en Pujolar niet veel later naar Sauber. “Natuurlijk weet je vooraf nooit hoe iemand met druk omgaat, maar ik ben niet verrast dat hij het zo goed doet”, zegt hij over de overstap van zijn pupil. “Voor mij is het een leerzame tijd geweest om met Max te werken. Wat ik ervan geleerd heb? Dat Max de beste is. Als ik mijn twee favoriete coureurs moet kiezen, zijn dat Max en Fernando.” Hij lacht als hij vervolgt: “Ik geniet tijdens de races nog steeds van hem. Vaak weet ik van tevoren wat hij gaat doen. Dan zeg ik: let op, de volgende ronde is hij er voorbij. Je weet gewoon dat het gaat gebeuren, je kunt erop wachten. Wat hij in de auto doet, is waar ik zo van geniet. Max valt altijd aan, zonder genade. Ik hoop dat zijn benadering niet verandert, want dat is juist goed voor de show. Daarom heb ik me zo geërgerd aan mensen die over zijn rijstijl zeuren.”

Lees ook: Rudy van Buren: ‘Max en Lando zijn nieuwe generatie, ouderen vinden simracen niks’

Na veertig voorstellingen in twee jaar is Verstappen uitgegroeid tot het meest gewilde bezit van de Formule 1. Pujolar gelooft dat het alleen nog maar beter kan worden. Waar de grens ligt? “Ik weet niet waar die ligt, zelfs niet of hij er een heeft”, lacht hij. “Wij hebben die grens bij Toro Rosso in elk geval nooit gevonden. Of hij de perfecte coureur is? Laat ik het zo zeggen: ik zou graag 22 Maxjes zien racen, dat zou fantastisch zijn voor de Formule 1.” En voor hemzelf zou het fantastisch zijn als de samenwerking ooit een vervolg krijgt. “Je kunt zoiets nooit uitsluiten. Als Sauber heel goed wordt, komt Max misschien wel voor ons rijden!”