Weblog: Arrivabene veranderde Ferrari van raceteam in groep bange mensen

Bot, een bullebak, een bully en weinig kennis van de Formule 1. Zomaar typeringen die deze week langskwamen als het over de ontslagen Maurizio Arrivabene ging. Hij bestuurde het Ferrari-team met harde hand, het was de afgelopen jaren allesbehalve gezellig bij Ferrari. ‘Een van de minst meewerkende teams’ is het unanieme oordeel op de redactie. 

De verpeste sfeer komt natuurlijk in de eerste plaats door wereldtitels die niet gewonnen zijn. Maar ook de angstcultuur binnen de rode gelederen is vaak aangehaald als oorzaak. Het is een vertrek dat eigenlijk al twee jaar in de lucht hing. Arrivabenes exit nu moet voor eenzelfde soort schokgolf zorgen binnen Ferrari als zijn aanstelling destijds in 2014.

Er ligt dan inmiddels al een aardige spreekwoordelijke laag stof op de kampioensbeker van Kimi Räikkönen uit 2007. Fernando Alonso is net vertrokken bij Ferrari, de Spanjaard is tot twee keer toe heel dichtbij een titel geweest maar vertrekt na interne strubbelingen. Teambaas Stefano Domenicali is al eerder in 2014 opgestapt. En ook in de top is een stoelendans aan de gang.

Lees ook: Officieel: Binotto vervangt Arrivabene als Ferrari-teambaas

Tekst gaat verder onder de foto

Sergio Marchionne neemt dat jaar het stokje over van Luca Di Montezemelo en hij schuift Arrivabene, op dat moment werkzaam in de pr-vleugel van sigarettenboer Phillip Morris, naar voren als teambaas. Zijn voorganger en interim-baas Marco Mattiacci heeft tijdens zijn 6 maanden durende dienstverband al een nieuw paradepaard binnengehengeld: Sebastian Vettel moet samen met Arrivabene voor nieuw succes zorgen.

Lees ook: Ferrari-baas Arrivabene baalt van nepnieuws: ‘Ik wil niet meer reageren’

Een groep bange mensen
2015 brengt de Scuderia nog drie overwinningen, Vettel is de sterkste in Maleisië, Hongarije en Singapore en beëindigt daarmee de reeks van 34 race zonder overwinning. Maar dan klinken al de eerste geluiden van een gesloten cultuur in Maranello waarbinnen Arrivabene met ijzeren hand regeert.  Zo nu en dan durft iemand zijn mond open te doen, de eind 2015 vertrokken engineer Luca Baldisserri bijvoorbeeld.

“Het is geen team meer, maar een groep bange mensen. Er heerst een angstklimaat, waardoor niemand durft te innoveren uit angst dat het niet werkt en vervolgens ontslagen te worden.” Marchionne heeft ook te veel haast, vond Baldisseri. “Je wint door een stabiele organisatie te hebben en niet door overhaast te werk te gaan. Zo werkt het namelijk niet in de Formule 1. Voor iets als dit heb je doorgaans toch een jaar of drie nodig.”

Die tijd krijgt Arrivabene dan vooralsnog. Maar in 2016 neemt het gemor al snel toe. In aanloop naar de thuisrace in Monza spreekt Marchionne harde woorden over zijn team dat nog niet gewonnen heeft dat jaar(en ook niet zou winnen). “We hebben gefaald en onze doelstellingen niet gehaald; daar is geen discussie over mogelijk”, zegt hij. “Het heeft geen zin onze prestaties goed te praten, de wagen is gewoon niet goed genoeg en we hebben ons onvoldoende kunnen ontwikkelen.”

Tekst gaat verder onder de foto

De eerste seizoenshelft van 2017 geeft hoop. Het onverslaanbaar geachte Mercedes wankelt, Vettel wint drie van de eerste zes races en gaat bij het ingaan van de zomerstop aan de leiding van het klassement. Die leiding verliest hij na nederlagen in België en het eigen Italië, het geduld van de tifosi raakt op. Vettel verliest het zicht op de wereldtitel na de startcrash in Singapore en technische problemen in Maleisië en Japan. Er gaat veel fout bij Ferrari en Marchionne kondigt opnieuw hervormingen aan, een verkapte ontslagbrief aan Arrivabene, zo denkt iedereen.

Lees ook: Arrivabene: ‘Mercedes is deze druk niet gewend’

Paniek aan de pitmuur
Maar toch ontspringt hij de dans, de kwaliteitsafdeling van Ferrari wordt onder de loep genomen, corrigeert het bedrijf de uitlating van zijn topman. En eigenlijk is het verloop van het afgelopen seizoen niet veel anders, bovendien lijkt Arrivabene niet te hebben geleerd van het seizoen daarvoor. Ferrari en Vettel lijken op weg naar groter succes maar door fouten van de Duitser op de baan en de mensen aan de pitmuur ontstaat er paniek in de tent. In de tweede seizoenshelft wordt het team vervolgens weggevaagd door een ontketende Lewis Hamilton en Mercedes.

Tekst gaat verder onder de foto

Zwitserse kalmte?
Arrivabene krijgt het weer niet voor elkaar de rust te bewaren binnen het team en ligt ondertussen ook overhoop met Binotto. De twee konden sinds Binottos aantreden als technisch directeur in 2016 aanvankelijk goed met elkaar opschieten maar deze relatie is inmiddels ook sterk bekoeld. Het plotse overlijden van Sergio Marchionne in juli zorgt er nog voor dat de plannen van de topman on hold komen te staan. Maar niet lang daarna worden de laatste wensen van de grote baas ingewilligd: Charles Leclerc promoveert naar Ferrari en Binotto krijgt de zegen om het te proberen. Arrivederci Arrivabene.

Lees ook: Voormalig Ferrari-topman Marchionne overleden

Marchionne is de laatste maanden voor zijn dood onder de indruk van Binotto geraakt. De in Lausanne geboren Zwitser heeft het ultieme Ferrari-dna, hij begon in 1995 bij de motorafdeling en maakte de gloriejaren van Michael Schumacher mee. De engineer staat bekend als uiterst innovatief en heeft als technisch directeur een grote rol gespeeld in de wederopstanding van Ferrari. Hij geeft zijn mensen de ruimte om te innoveren maar ook om fouten te maken, zeggen ingewijden. Hij heeft het principe van trial and error hoog in het vaandel staan.

Men snakt naar rust in Maranello en daarvoor lijkt Binotto, op papier althans, de aangewezen man. Ferrari staat voor een nieuw hoofdstuk. Het heeft met Sebastian Vettel en Charles Leclerc het heden en de toekomst in de gelederen. Nu is het afwachten hoeveel tijd en geduld men in Italië heeft met Binotto.